چین و چروکم فلکم رایگان نداد!

درمان تضمینی طاسی ، ترک اعتیاد با سم زدایی ، کاهش وزن روزانه تا 3 کیلو ، درمان ناتوانی جنسی ، افزایش قد هفته ای 6 سانت ،رفع افسردگی ، رفع چین و چروک و ...
اینها بخشی از تبلیغاتی داروهایی هستند که نه تنها در شبکه های ماهواره ای به دفعات تبلیغ می شوند ، بلکه در رسانه های دیداری ، شنیداری ، مجازی و مکتوب داخل کشور نیز کم و بیش به چشم می خورند. داروهایی که عمدتاً اسامی شرکت های سازنده و ترکیبات آنها غیر واقعی هستند ولی در بسته بندی های شکیل و با بروشور های اغراق آمیز و هولوگرام های معتبر(!) توزیع می شوند. کسانی که اندکی با یافته های پزشکی و ماهیت دارو ها آشنایی دارند می دانند که دارو در دانش پزشکی به هر ماده‌ای که برای درمان٬ تسکین علائم٬ تشخیص بیماری و یا پیشگیری از آن به کار رود و بر ساختار یا کارکرد ارگانیسم زنده اثر گذارد و پس از ورود به بدن عملکرد بدن را تصحیح کند٬ گفته می‌شود.
 دارو ممکن است منشا طبیعی (گیاهی یا حیوانی) داشته باشد و یا اینکه به طور مصنوعی تهیه شود. داروهای شیمیایی معمولاً در آزمایشگاه و به دست پزشکان یا دارو سازان کشف شده و پس از تحقیقات کافی و تایید مراجع رسمی در کارخانه‌های داروسازی تولید می‌گردند.
 مصرف دارو ممکن است به صورت خوراکی (قرص و شربت)، مالیدنی (پماد و قطره)، استنشاقی (از راه تنفس) و یا تزریقی (آمپول) باشد.داروها به چهار صورت معدنی، حیوانی، گیاهی و یا شیمیایی وجود دارند .
در ضمن دارو به تنهایی هیچگاه معجزه نمی کند بلکه در کنار سایر پروسیجر های پزشکی نظیر ورزش ، تغذیه مناسب ، کاهش اضطراب و اجرای دستورات پزشک به بهبود بیماری یا عارضه کمک می کند و طول دوره درمان را کاهش می دهد. با این وجود فرآیند بهبود زمانی رخ می دهد که دارو استاندارد و معتبر باشد و طبق دستور پزشک مصرف شود. اما داروهایی که از طریق ماهواره ها تبلیغ می شوند و به فروش می رسند بلا شک موادی هستند که نه تنها در اکثر موارد چاره درد نیستند که خود باعث ایجاد بیماری های دیگر نیز می شوند و در اکثر موارد هیچ کس جز سازنده دارو از ترکیبات آن اطلاع ندارد. تعداد افرادی که از عوارض مصرف برخی از این دارو ها شاکی هستند کم نیستند و پرونده های پزشکی و غیر پزشکی زیادی در این خصوص در جریان است.
اما از آنجایی در دنیای امروزی تبلیغات در خدمت تجارت است و در تجارت هدف وسیله را توجیه می کند ، نشانه رفتن سلامت مردم ( به جهت اهمیت و همه گیر بودن آن) در این سوداگری چندان دور از ذهن نیست.
گردانندگان شرکت های تجاری دارویی غیر مجاز علی الخصوص در کشور های حاشیه خلیج فارس ، آسیای جنوب شرقی حتی برخی کشور های اروپایی با شناسایی نقاط ضعف مردم و آگاهی یافتن از حساسیت آنها نسبت به زیبایی ، تناسب اندام ، داشتن پوست شاداب ، جوان تر یا قد بلند تر به نظر رسیدن ، کاهش علائم پیری ، رهایی از اعتیاد و ... اقدام به تولید محصولاتی در راستای همین نیاز ها می کنند و از آنجا که امکان نظارت بر تولیدات این شرکت ها وجود ندارد و عرضه این محصولات خارج از سیستم اقتصادی و نظارتی کشور انجام می شود ، بالطبع کار کردن در این فضا چندان دشوار نیست و افراد سود جو در این آشفته بازار به درآمد های میلیونی یا شاید هم میلیاردی می رسند. از سوی دیگر به دلیل عدم فرهنگ سازی مناسب و تغییر ساختار نگرش مردم ، مردم به ماهواره بیشتر از چشم و عقلشان اعتماد دارند و طوری به ماهواره استناد می کنند که گویی ماهواره کلید و حلال همه مشکلات و بدبختی های ارضی و سماوی است و داشتن هر گونه شبهه در خصوص صحت محتوی برنامه ها و تبلیغات ماهواره ای ذنب لایغفر است! با وجود اینکه رعایت احتیاط در برخورد با تبلیغات ماهواره ای و لختی اندیشیدن قبل از سفارش دارو ، وظیفه مخاطب است ولی برخورد دولتی با این پدیده نیز مورد انتظار است. بر همین اساس وزارت بهداشت در سال‌های اخیر، برخورد با داروهای ماهواره‌ای را آغاز کرده است و طبق اظهارات معاون داروی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت از سال گذشته تاکنون 1200 شماره تلفن تبلیغات داروهای ماهواره‌ای را که مردم از طریق آنها دارو سفارش می‌دادند قطع شده است و شمار قابل‌توجهی از این شرکت ها نیز از سوی مراجع قضایی تحت پیگرد هستند. درضمن  با پیگیری‌های وزارت بهداشت قرار است طرح برخورد با تبلیغات ماهواره‌ای و رسانه‌های مخل ‌سلامت در مجلس نیز بررسی می‌شود.
هرچند قطع شماره های تلفن فروشندگان چنین محصولاتی یک راه مبارزه با این محصولات است ، ولی این را نیز باید بپذیریم که فروشندگان این قبیل محصولات به راحتی چشم از این تجارت پر سود و کم درد سر نمی گذرند و قطع به یقین راه های دیگری را برای فروش محصولتشان انتخاب می کنند.
شاید بهترین راه در مبارزه با این پدیده ، آگاهی بخشی و فرهنگ سازی در قبال لزوم مراقبت از سلامت باشد. سلامتی متاعی است که خداوند در اختیار همه انسان ها بدون توجه به قومیت و نژاد و فرهنگ و ... قرار داده و گونه سهل انگاری در حفاظت از اعضای بدن گناهی نابخشودنی است. بنابراین بهترین شیوه مبارزه با گسترش استفاده از دارو های غیر مجاز آگاهی رساندن شفاف و آگاه کردن مردم از آناتومی بدن ، ویژگیها و میزان اثر بخشی داروهای مجاز و مضرات داروهای غیر مجاز می باشد. البته این امر زمانی اثر بخش خواهد بود که مسئولان محترم صدا و سیما نیز اندکی از منافع تبلیغات در حوزه سلامت چشم بپوشند و در راستای مبارزه با این پدیده ، دست کم تبلیغات شبانه روزی «خواص نرم تنان» را در رسانه ملی متوقف کنند! 

نوشته :وحید حاج سعیدی - چاپ شده در جوان 6 دی ماه 1391